دکتر درستکار

نا امید از زندگی به پنجره اتاق بیمارستان زل زده است. دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد. همه راه‌های درمان را رفته و تصور می‌کند دیگر چاره‌ای جز ساختن با این تومور دردناک نیست. در این میان پزشک برای دادن جواب آزمایش‌ها به سراغش می‌آید و به او می‌گوید:

«متأسفانه جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی بر روند درمان شما تأثیر خاص نداشته است اما نگران نباشید هنوز یک راه چاره باقی مانده. اگر رضایت بدهید «ویروس درمانی» را شروع می‌کنیم

امروزه سرطان یکی از شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین بیماری‌ها در جهان است و روز به روز به انواع آن افزوده می‌شود. در این راستا دانشمندان به دنبال شیوه‌های نوین برای درمان انواع آن هستند که «ویروس درمانی» یکی از جدیدترین روش‌های درمان سرطان در جهان است.

براساس آمار در کشور ایران سالانه بیش از ۱۳۵ هزار نفر به سرطان
مبتلا می‌شوند که پیش بینی شده تا سال
۱۴۲۰ این تعداد بیش از ۱۰۰ درصد افزایش پیدا کرده و آمار مبتلایان به بیش از ۲۹۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.

از این رو محققان ایرانی در تلاش هستند تا با طراحی ويروس ضد سرطان بر تومورهای سرطانی غالب شوند.

نزدیک به پنج سال است در تلاش هستیم تا با مطالعه بر روی ویروس‌های بی‌خطر راهی برای درمان سرطان پیدا کنیم.

براساس مطالعات انجام شده در 50 سال گذشته، محققان متوجه شده بودند  زمانی که فرد مبتلا به سرطان همزمان به یک بیماری ویروسی مانند آنفولآنزا مبتلا می‌شود، روند گسترش بیماری محدود شده و کاهش پیدا می‌کند.

ویروس‌ها به سلول‌های سرطانی علاقه دارند و دوست دارند در سلول‌های سرطانی تکثیر پیدا کنند. عفونت همزمان ویروسی با بیماری سرطان باعث می‌شود تا سلول‌های سرطانی کاهش یابند.

در این راستا از حدود 30سال پیش محققان به این فکر افتادند که یک سری از ویروس‌ها را تربیت کنند که بدون ایجاد بیماری، بتواند بیماری سرطان را کنترل نماید.

کشور آمریکا در سال 2015 ویروس تبخال را بهینه سازی نمود. بیماری‌زایی آن را حذف و برای درمان سرطان پوست پیشرفته از آن استفاده کرد و FDA مجوز نهایی آن را صادر کرد. گفتنی است که کشورهای چین و ژاپن هم اجازه درمان سرطان های پیشرفته بوسیله ویروس درمانی را صادر نموده اند.

در نتیجه ویروس درمانی به عنوان یک درمان کمکی در کنار سایر روش های درمانی سرطان قرار گرفته است.

شاید یکی از مهمترین درمان هایی که توسط ویروس درمانی گزارش شده، در روچستر آمریکا در سال 2014 بوده که یک خانم دچار سرطان خون پیشرفته با استفاده از تزریق ویروس سرخک بهینه شده سویه واکسن بطور کامل از سرطان بهبود یافت.  پس از آن دهها مورد کمک به درمان تومورهای مغزی و سایر سرطان های لاعلاج در جهان گزارش شده است.

در این روش درمانی، بیمار دچار بیماری سرطان، درمان های استاندارد مانند جراحی، شیمی درمانی و… را دریافت می کند و اگر از این روش‌ها نتیجه مورد انتظار در کنترل بیماری دریافت نشد، به عنوان یک گزینه کمک درمانی از ویروس‌های بی‌خطر ضد سرطان استفاده می شود.

وارد شدن ویروس بهینه شده به سلول سرطانی، می‌تواند شدت بیماری را به مقدار زیادی کاهش دهد بدون اینکه برای بیمار عوارض جدی در پی داشته باشد.

در حال حاضر 400 مطالعه بالینی در زمینه‌های درمان سرطان‌های پیشرفته مختلف «خون، ریه، کبد، گوارش، مغز، پانکراس و …» با استفاده از ویروس‌های مختلف در کشورهای آلمان، فرانسه، چین، هلند، اسپانیا، ژاپن و آمریکا در حال انجام است.

زمانی که ویروس‌های بی‌خطر وارد بدن می‌شوند، به سمت سلولی که در حال تکثیر گرایش پیدا کرده و داخل سلول سرطانی تکثیر می‌شوند.

تکثیر ویروس داخل سلول‌های سرطانی سبب متلاشی شدن سلول سرطانی می شود. تزریق ویروس در توده های سرطانی باعث می‌شود تا سیستم ایمنی بدن به سمت سلول‌های سرطانی حاوی ویروس حمله کنند.

یعنی سیستم ایمنی نسبت به سلول‌های سرطانی که دارای ویروس هستند به شدت واکنش نشان داده و روند گسترش سلول های سرطانی را کنترل می نماید.

ویروس درمانی دارای قوانینی است که براساس آن ویروس وارده شده به هیچ عنوان نباید بیماری زا باشد.
زیرا فردی که دارای سرطان است به دلیل شیمی درمانی و… بسیار سیستم ایمنی ضعیفی داشته و صفر بودن بیماری ‌زایی ویروس باید تأیید شده باشد. این ویروس‌ها را به گونه‌ای طراحی کرده‌اند که سلول‌های سالم را شناسایی نکرده و فقط سلول‌های سرطانی را بشناسد
.

قانون بعدی این است که بیمار از درمان‌های دیگر محروم نشود. یعنی اگر قرار است رادیوتراپی، شیمی درمانی و… انجام دهد، روال درمانی عادی خود را طی کرده و در کنار آن از ویروس درمانی هم استفاده نماید.

در مطالعات بالینی ویروس درمانی، گروه کنترل درمان‌های استاندارد را استفاده می نماید و گروه مورد آزمایش علاوه بر درمان های استاندارد از روش ویروس درمانی نیز استفاده می نماید.

 

دکتر روح الله درستکار (متخصص ویروس شناسی پزشکی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی و مدیر عامل شرکت فناور)

با همکاری متخصصان حوزه پزشکی پس از چندین سال مطالعه در خصوص سرطان، دستاوردهای ارزشمندی جهت کمک به درمان هدفمند سرطان مقاوم به درمان بوسیله ویروس غیر بیماریزا به دست آورده اند.

حدوداً پنج سال پیش طیف وسیعی از ویروس‌های ضد سرطان را مورد مطالعه قرار داده ایم، تا ویروسی را با ویژگی های مناسب درمان سرطان انتخاب نموده و بتوانیم بر روی آن کار نماییم و آن ویروس سرخک است.

البته در کشورهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا هم بر روی این ویروس برای درمان تورمورهای مغزی، سرطان‌های گوارش، تخمدان، مثانه و… کار شده است که نتایج خوبی از آن گرفته‌اند.

واکسن سرخک یک ویروس زنده‌ و کاملاً بی‌خطر است اما باید مراحل بهینه سازی برروی آن صورت گیرد تا قابلیت استفاده برای مقابله با سرطان آن افزایش یابد.

ما در محیط آزمایشگاه واکسن سرخک را بر روی سلول‌های سرطانی مختلف از جمله سرطان پانکراس که بسیار برای ما مهم است و تقریباً درمانی ندارد، امتحان کرده‌ایم.

براساس نتایج تحقیقات انجام شده و بررسی‌های ما حتی ویروس درمانی در مواردی بهتر از برخی از روش‌های درمانی سرطان بوده و می‌تواند گسترش سلول‌های سرطانی را کنترل نماید.

همچنین در کنار این مسئله ویروس را در سلول‌های سالم بررسی نموده و به این نتیجه رسیدیم که ویروس بهینه شده سرخک به سلول های سالم آسیبی نمی‌رساند.

یعنی این ویروس دقیقا ما را به همان هدفی که داریم می‌رساند. بعد از انجام مراحل آزمایشگاهی به سراغ آزمایش بر روی حیوانات رفتیم و از آنجایی که برای انجام آزمایش بر روی حیوانات مجوز اخلاق نیاز است، مجوز اخلاق دریافت شد و بر روی همستر، موش و… کار را شروع نمودیم.

برای ما بسیار اهمیت داشت که در این آزمایش ها در مرحله اول بی‌خطر بودن این روش درمانی اثبات شود. زیرا میزان ویروسی که برای درمان سرطان استفاده می شود بسیار زیاد است.

یعنی به اندازه میلیونها دوز واکسن، ویروس ضد سرطان وارد بدن یک بیمار می شود تا ویروس ها به کمک سیستم ایمنی بتوانند سرطان آن فرد را کنترل نمایند

در سال 1402 توانستیم مطالعات بالینی درمان سرطان مثانه از طریق ویروس درمانی بصورت محدود در افراد داوطلب را آغاز نماییم. افرادی که دارای تومور مثانه هستند و سایر روشهای درمانی در کنترل تومور مثانه آنها موثر نمی باشد این روش درمانی می تواند در کنترل تومور مثانه کمک نماید.

گفتنی است استفاده از ویروس های ضد سرطان در کنار سایر روش های درمانی جهت کنترل تومور مثانه در آمریکا مورد بررسی قرارگرفته و نتایج آن نشان می‌دهد که در بهبود روند درمان موثر بوده است.

در فاز اول بررسی بالینی عوارض و خطر ناشی از تزریق ویروس در بدن فرد مبتلا به سرطان اهمیت دارد.

پس از گرفتن مجوز اخلاق برروی 10 بیمار مبتلا به تومور مثانه بررسی انجام گردید. خوشبختانه همانطور که پیش بینی  می شد و مطابق با مطالعات سایر کشورها هیچگونه عوارض جدی در بیماران مشاهده نگردید و فاز یک را بصورت محدود و با موفقیت به اتمام رساندیم.

بعلت محدود بودن تعداد افراد مطالعه نمی توان نتایج اثرگذاری درمان را تفسیر نمود ولی بررسی کلی بیماران که داوطلبانه ویروس های بی خطر را دریافت نمودند، نشان داده عوارض ناشی از تومور مثانه مانند درد، سوزش ادرار و خونریزی در تعداد قابل توجهی از بیماران پس ویروس درمانی به کلی مرتفع شده و این درمان باعث افزایش  کیفیت زندگی آنها شده است.

هم اکنون در مرحله آماده سازی آغاز مطالعات در خصوص کمک به درمان سایر سرطان ها مانند پانکراس، تخمدان، ریه و تومورهای مغز هستیم و بزودی مطالعه ویروس درمانی برای سرطان تخمدان و پانکراس را آغاز می نماییم.

در سرطان تخمدان زمانی این درمان انجام می‌شود که پزشک معالج به این نتیجه رسیده باشد سلول سرطانی وارد محدوده شکمی شده و بنابراین درمان آن بسیار مشکل بوده و لذا می توان از ویروس درمانی استفاده نمود.

همچنین در بررسی های آزمایشگاهی موفق شده‌ایم برای کنترل سرطان پانکراس از این روش درمانی استفاده نماییم و از یکی از مراکز معتبر دانشگاهی برای انجام بررسی های انسانی بر روی 10 بیمار مجوز اخلاق دریافت نماییم.

با توجه به سابقه ویروس درمانی در کشوهای پیشرفته جهان، امیدوار هستیم که درمان سرطان پانکراس در کشور ما با این شیوه نتایج موفقی داشته باشد. این روش درمانی هم می‌تواند طول عمر بیمار را افزایش، عوارض و دردهای ناشی از سرطان را کاهش و در کنار درمان‌های دیگر سرطان قرار گیرد.

در حال حاضر ویروس درمانی بعنوان یکی از گزینه های آخر درمان مطرح است و زمانی که بررسی پزشک معالج نشان دهد که با درمان‌های استاندارد نمی‌توان سرطان را کنترل نمود با رضایت بیمار روش ویروس درمانی استفاده خواهد شد.

تماس با ما

از متخصصان و محققان و مراکز تحقیقاتی و درمانی دعوت می شود جهت همکاری علمی و تحقیقاتی در زمینه درمان سرطان با ما ارتباط برقرار نمایند.

گروه واکسوژن همواره از نظرات علمی و مشاوره های متخصصان حوزه پزشکی استقبال می نماید.

تهران، ولنجک، بزرگراه چمران، خ یمن، خ اعرابی، بیمارستان آیت‌الله طالقانی، مرکز رشد و فناوری پژوهشگاه گوارش و کبد

با ما تماس بگیرید.

021-88170179

0990890956

INFO@VAXOGEN

تماس با ما

از متخصصان و محققان و مراکز تحقیقاتی و درمانی دعوت می شود جهت همکاری علمی و تحقیقاتی در زمینه درمان سرطان با ما ارتباط برقرار نمایند.

گروه واکسوژن همواره از نظرات علمی و مشاوره های متخصصان حوزه پزشکی استقبال می نماید.

تهران، ولنجک، بزرگراه چمران، خ یمن، خ اعرابی، بیمارستان آیت‌الله طالقانی، مرکز رشد و فناوری پژوهشگاه گوارش و کبد

با ما تماس بگیرید.

021-88170179

0990890956

INFO@VAXOGEN

بررسی‌ بالینی درمان سرطان ریه در آمریکا NCT03029871

Oncolytic Adenovirus-Mediated Gene Therapy for Lung Cancer (NSCLC)

ClinicalTrials.gov ID NCT03029871
Sponsor Benjamin Movsas, M.D.
Information provided by Benjamin Movsas, M.D., Henry Ford Health System (Responsible Party)
Last Update Posted 2019-08-13

Study Overview

Brief Summary
The primary objective of this phase 1 trial is to determine the dose-dependent toxicity and maximum tolerated dose (MTD) of oncolytic adenovirus-mediated cytotoxic gene therapy in combination with SBRT in medically inoperable stage I/IIA (T1A – T2B) NSCLC. To accomplish this objective, 9 subjects will be enrolled in the study. We hypothesize that the combined treatment will demonstrate acceptable toxicity, and that it will be feasible to quantify adenovirus-mediated HSV-1 TK gene expression in the lung by PET. This phase 1 trial will lay the foundation for a follow-up phase 2 trial designed to examine efficacy.

Study Overview

Brief Summary
The primary objective of this phase 1 trial is to determine the dose-dependent toxicity and maximum tolerated dose (MTD) of oncolytic adenovirus-mediated cytotoxic gene therapy in combination with SBRT in medically inoperable stage I/IIA (T1A – T2B) NSCLC. To accomplish this objective, 9 subjects will be enrolled in the study. We hypothesize that the combined treatment will demonstrate acceptable toxicity, and that it will be feasible to quantify adenovirus-mediated HSV-1 TK gene expression in the lung by PET. This phase 1 trial will lay the foundation for a follow-up phase 2 trial designed to examine efficacy.

بررسی بالینی درمان ترکيبی سرطان ریه به همراه ویروس ضد سرطان در آمریکا NCT06125197

Oncolytic Adenovirus TILT-123 With Pembrolizumab as Treatment for Refractory Non-Small Cell Lung Cancer

ClinicalTrials.gov ID NCT06125197
Sponsor TILT Biotherapeutics Ltd.
Information provided by TILT Biotherapeutics Ltd. (Responsible Party)
Last Update Posted 2024-04-04

Study Overview

Brief Summary
This is an open label, Phase 1, dose escalation trial evaluating the safety of oncolytic adenovirus TILT-123 in combination with Pembrolizumab in patients with immune checkpoint inhibitor refractory non-small cell lung cancer.
Official Title
A Phase I Open-Label, Dose-escalation Trial of Tumor Necrosis Factor Alpha and Interleukin-2 Coding Oncolytic Adenovirus (TILT-123) in Combination With Pembrolizumab in Patients With Immune Checkpoint Inhibitor Refractory Non-Small Cell Lung Cancer

برسی بالینی درمان سرطان بسیار پیشرفته ریه توسط ویروس ضد سرطان در چین

A Study of Oncolytic Virus Injection (RT-01) in Patients With Extensive-Stage Small Cell Lung Cancer

ClinicalTrials.gov ID NCT05205421
Sponsor First Affiliated Hospital Bengbu Medical College
Information provided by Wang Zishu, First Affiliated Hospital Bengbu Medical College (Responsible Party)
Last Update Posted 
2022-08-05

Study Overview

Brief Summary

This is a single-arm, open-label, clinical pharmacology study to evaluate safety and efficacy of oncolytic virus injection(RT-01) in Patients With Extensive-Stage Small Cell Lung Cancer.

The purpose of this study is to evaluate the safety and tolerability, antitumor activity, The immunoreactivity, The immunogenicity, pharmacokinetics and virus shedding of RT-01.

مروری بر درمان های سرطان ریه بوسيله ویروس ضد سرطان

تومورهای ریه یکی از تهاجمی‌ترین تهدیداتی هستند که انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. رویکردهای درمانی کنونی بقای بیماران را بهبود بخشیده است. با این حال، تلاش های بیشتری برای افزایش اثربخشی و محافظت در برابر عود تومور و متاستاز مورد نیاز است. ایمونوتراپی جایگزینی برای درمان های قبلی است که بر تحریک سیستم ایمنی بدن بیمار برای از بین بردن سلول های تومور تمرکز دارد. ویروس‌ها را می‌توان به عنوان بخشی از رویکرد درمانی ایمنی به‌عنوان عواملی استفاده کرد که می‌توانند سلول‌های تومور را به طور انتخابی آلوده کنند و پاسخ ایمنی را علیه عفونت و سلول‌های تومور ایجاد کنند. برخی از ویروس‌ها برای آلوده کردن و تخریب سلول‌های سرطانی، فعال کردن پاسخ ایمنی، افزایش دسترسی، تقویت سمیت سلولی در برابر سلول‌های تومور، و بهبود حافظه بلندمدت که می‌تواند از عود تومور جلوگیری کند، انتخاب شده‌اند. سپس می توان از ویروس درمانی انکولیتیک به عنوان یک استراتژی برای هدف قرار دادن تخریب سلول های تبدیل شده در محل تومور و عمل در مکان های دور از محل تومور هدف اولیه استفاده کرد. برخی از چالش‌های کنونی در درمان سرطان ریه را می‌توان با استفاده از درمان‌های سنتی همراه با آن برطرف کردویروس درمانی انکولیتیک تعیین بهترین ترکیب، از جمله انتخاب تنظیمات مناسب، در خط مقدم درمان سرطان ریه خواهد بود.

 

Oncolytic virotherapy in lung cancer

مقاله مروری درمان سرطان ریه پیشرفته با ویروس ضد سرطان

سرطان ریه به دلیل مقاومت در برابر درمان، از میزان مرگ و میر بالایی در سراسر جهان برخوردار است. بنابراین گزینه های درمانی جدیدی برای بهبود نتایج درمان سرطان ریه مورد نیاز است. این مطالعه با هدف ارزیابی اثربخشی ویروس های انکولیتیک (OVs) به عنوان یک نوع جدید درمان سرطان انجام شد. در این مطالعه، 158 مقاله از PubMed و Scopus از سال 1994 تا 2022 در مورد اثربخشی OVs در درمان سرطان ریه بررسی شد. خواص انکولیتیک هشت دسته از OVs و تعامل آنها با گزینه های درمانی مورد بررسی قرار گرفت. OV ها را می توان به عنوان یک گزینه ایمونوتراپی امیدوارکننده به کار برد، زیرا به طور انتخابی در انواع مختلف سلول های سرطانی تکثیر می شوند، باعث لیز سلول های تومور می شوند و پاسخ های ایمنی کارآمد را تحریک می کنند.

برای مطالعه کامل این مقاله به لینک ذیل مراجعه نمایید.

Oncolytic viruses in lung cancer treatment: a review article

 

مقاله بررسی درمان سرطان ریه‌ توسط ویروس ضد سرطان

 استراتژی استفاده از مزیت ویروس برای غلبه بر سلول های سرطانی، ویروس درمانی Oncolytic نامیده می شود. هنگامی که ایمونوتراپی که توسط مهارکننده‌های ایمون بازرسی ارائه می‌شود، پیشرفت‌های قابل‌توجهی در عملکرد بالینی سرطان ریه ایجاد کرد، القای ایمنی ضد توموری از سلول‌های ایمنی به تدریج به یک استراتژی سریع در حال توسعه و امیدوارکننده برای درمان سرطان تبدیل می‌شود. ویروس درمانی انکولیتیک مبتنی بر مکانیسم های مشابهی است که به طور انتخابی سلول های تومور را می کشد و ایمنی ضد تومور سیستمیک را القا می کند، اما هنوز تا تبدیل شدن به یک درمان استاندارد برای سرطان ریه راه زیادی در پیش دارد. این مقاله مروری جامع استراتژی استفاده از مزیت ویروس برای غلبه بر سلول های سرطانی، ویروس درمانی Oncolytic نامیده می شود. هنگامی که ایمونوتراپی که توسط مهارکننده‌های ایمون بازرسی ارائه می‌شود، پیشرفت‌های قابل‌توجهی در عملکرد بالینی سرطان ریه ایجاد کرد، القای ایمنی ضد توموری از سلول‌های ایمنی به تدریج به یک استراتژی سریع در حال توسعه و امیدوارکننده برای درمان سرطان تبدیل می‌شود. ویروس درمانی انکولیتیک مبتنی بر مکانیسم های مشابهی است که به طور انتخابی سلول های تومور را می کشد و ایمنی ضد تومور سیستمیک را القا می کند، اما هنوز تا تبدیل شدن به یک درمان استاندارد برای سرطان ریه راه زیادی در پیش دارد. این مقاله مروری جامع از آخرین پیشرفت‌های ویروس درمانی انکولیتیک برای سرطان ریه، از جمله مکانیسم خاص درمان ویروس انکولیتیک و انواع اصلی ویروس‌های انکولیتیک، و ترکیبی از ویروس درمانی انکولیتیک و درمان‌های استاندارد موجود را ارائه می‌کند. هدف آن ارائه بینش و ایده های جدید در مورد ویروس درمانی انکولیتیک برای سرطان ریه است. از آخرین پیشرفت‌های ویروس درمانی انکولیتیک برای سرطان ریه، از جمله مکانیسم خاص درمان ویروس انکولیتیک و انواع اصلی ویروس‌های انکولیتیک، و ترکیبی از ویروس درمانی انکولیتیک و درمان‌های استاندارد موجود را ارائه می‌کند. هدف آن ارائه بینش و ایده های جدید در مورد ویروس درمانی انکولیتیک برای سرطان ریه است.

متن کامل مقاله را در لینک ذیل دریافت نمایید.

Lung cancer and oncolytic virotherapy، enemy’s enemy

با تلاش محققان ایرانی ویروس‌ها به کمک درمان سرطان آمدند

فارس: امروزه سرطان یکی از شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین بیماری‌ها در جهان است؛ از این رو محققان ایرانی در تلاش هستند تا با طراحی ویروس ضد سرطان بر تومورهای سرطانی غالب شوند.
ناامید از زندگی به پنجره اتاق بیمارستان زل زده است. دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد. همه راه‌های درمان را رفته و تصور می‌کند دیگر چاره‌ای جز ساختن با این تومور دردناک نیست. در این میان پزشک برای دادن جواب آزمایش‌ها به سراغش می‌آید و به او می‌گوید: «متأسفانه جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی بر روند درمان شما تأثیر خاصی نداشته است؛ اما نگران نباشید هنوز یک راه چاره باقی مانده، اگر رضایت بدهید «ویروس درمانی» را شروع می‌کنیم…»

Shielding Oncolytic Viruses From the Immune System To Improve ...

امروزه سرطان یکی از شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین بیماری‌ها در جهان است و روز به روز به انواع آن افزوده می‌شود. در این راستا دانشمندان به دنبال شیوه‌های نوین برای درمان انواع آن هستند که «ویروس درمانی» یکی از جدیدترین روش‌های درمان سرطان در جهان است.

براساس آمار کشور ایران، سالانه بیش از ۱۳۵ هزار نفر به سرطان مبتلا می‌شوند که پیش بینی شده تا سال ۱۴۲۰ این تعداد بیش از ۱۰۰ درصد افزایش پیدا کرده و آمار مبتلایان به بیش از ۲۹۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.

از این رو محققان ایرانی در تلاش هستند تا با طراحی ویروس ضد سرطان بر تومورهای سرطانی غالب شوند.

برای بررسی بیشتر این روش درمانی به سراغ روح الله درستکار عضو هیأت علمی دانشگاه و مدیر عامل شرکت فناور رفته و با به گفت ‌وگو نشسته‌ایم.

تزریق ویروس‌های بی‌خطر روشی نوین برای درمان سرطان
درستکار در خصوص درمان سرطان از طریق ویروس درمانی می‌گوید: نزدیک به پنج سال است در تلاش هستیم تا با مطالعه بر روی ویروس‌های بی‌خطر راهی برای درمان سرطان پیدا کنیم.

براساس مطالعات انجام شده در 50 سال گذشته، محققان متوجه شده بودند، زمانی که فرد مبتلا به سرطان همزمان به یک بیماری ویروسی مانند آنفولآنزا مبتلا می‌شود، میزان سطح سرطان در بدن او کاهش پیدا می‌کند.

زیرا ویروس‌ها به سلول‌های سرطانی علاقه دارند و دوست دارند در سلول‌های سرطانی تکثیر شوند. عفونت همزمان ویروسی با بیماری سرطان باعث می‌شود تا سلول‌های سرطانی مقداری کاهش پیدا کنند.

وی در ادامه می‌گوید: در این راستا 30 سال پیش محققان به این فکر افتادند تا یک سری از ویروس‌ها را تربیت کنند که بدون ایجاد بیماری، بتواند بیماری سرطان را کنترل کند.

کشور آمریکا در سال 2015 ویروس تبخال را بهینه سازی کرد. بیماری‌زایی آن را حذف و برای درمان سرطان پوست پیشرفته از آن استفاده و FDA مجوز نهایی آن را صادر کرد.

Transgene's Oncolytic Virus for Liver Cancer Ruled Futile in Phase III

گفتنی است که کشورهای چین و ژاپن هم اجازه درمان سرطان‌های پیشرفته به وسیله ویروس درمانی را صادر کرده‌اند. در نتیجه ویروس درمانی به عنوان یک درمان کمکی در کنار سایر روش های درمانی سرطان قرار گرفته است.

متلاشی شدن سلول‌های سرطانی در اثر ویروس درمانی
درستکار درمورد بیمارانی که توسط ویروس ضدسرطان درمان شده‌اند می‌گوید: شاید یکی از مهمترین درمان‌هایی توسط «ویروس درمانی» گزارش شده، یک خانم مبتلا به سرطان خون پیشرفته در روچستر آمریکا «در سال 2014» بوده است که سرطان او با استفاده از تزریق ویروس سرخک بهینه شده از سویه واکسن به طور کامل بهبود یافت. پس از آن چندین مورد کمک به درمان تومورهای مغزی و سایر سرطان‌های لاعلاج در جهان گزارش شده است.

درستکار در خصوص چگونگی درمان سرطان از طریق ویروس‌های بی‌خطر توضیح می‌دهد: در این روش درمانی، بیمار مبتلا به سرطان، درمان‌های استاندارد مانند جراحی، شیمی درمانی و… را دریافت می‌کند و اگر از این روش‌ها نتیجه مورد نظر را دریافت نکرد، برای او به عنوان یک گزینه کمک درمانی از ویروس‌های بی‌خطر ضدسرطان استفاده می‌شود.

وارد شدن ویروس بهینه شده به سلول سرطانی، می‌تواند شدت بیماری را بدون اینکه برای بیمار عوارض جدی داشته باشد، به مقدار زیادی کاهش دهد. در حال حاضر 400 مطالعه بالینی در زمینه‌های درمان سرطان‌های پیشرفته مختلف «خون، ریه، کبد، گوارش، مغز، پانکراس و …» با استفاده از ویروس‌های مختلف در کشورهای آلمان، فرانسه، چین، هلند، اسپانیا، ژاپن و آمریکا در حال انجام است.

وی در خصوص عملکرد ویروس‌های بی‌خطر در بدن فرد مبتلا به سرطان توضیح می‌دهد: زمانی که ویروس‌های بی‌خطر وارد بدن می‌شوند، به سمت سلولی که در حال تکثیر است گرایش پیدا کرده و داخل سلول سرطانی تکثیر می‌شوند. تکثیر ویروس داخل سلول‌های سرطانی سبب متلاشی شدن سلول‌های سرطانی می‌شود.

Cancers | Free Full-Text | Oncolytic Viruses and Immune Checkpoint Inhibitors: The “Hot” New Power Couple

تزریق ویروس در سلول‌های سرطانی باعث می‌شود تا سیستم ایمنی بدن به سمت سلول‌های سرطانی حاوی ویروس حمله کند.

ویروس سرخک؛ درمان سرطان‌های لاعلاج
درستکار در خصوص قوانین تزریق ویروس در سلول‌های سرطانی می‌گوید: ویروس درمانی دارای قوانینی است که براساس آن ویروس وارده شده به هیچ عنوان نباید بیماری زا باشد؛ زیرا فردی که دارای سرطان است به دلیل شیمی درمانی و… بسیار سیستم ایمنی ضعیفی داشته و صفر بودن بیماری‌زایی ویروس باید تأیید شده باشد.

گفتنی است که این ویروس‌ها را به گونه‌ای طراحی کرده‌اند که سلول‌های سالم را شناسایی نکرده و فقط سلول‌های سرطانی را بشناسد. قانون بعدی این است که بیمار از درمان‌های دیگر محروم نشود. یعنی اگر قرار است رادیوتراپی، شیمی درمانی و… انجام دهد، روال درمانی عادی خود را طی کرده و در کنار آن از ویروس درمانی هم استفاده کند.

در مطالعات بالینی ویروس درمانی گروه کنترل درمان‌های استاندارد را استفاده می‌کنند و گروه مورد آزمایش علاوه بر درمان‌های استاندارد از روش ویروس درمانی نیز استفاده می‌کنند.

مدیرعامل شرکت فناور در پاسخ به این پرسش که چه ویروس‌هایی بر درمان سرطان مؤثر هستند، می‌گوید: حدوداً پنج سال پیش طیف وسیعی از ویروس‌های ضد سرطان را مورد مطالعه قرار داده‌ایم تا ویروسی را با ویژگی‌های مناسب درمان سرطان انتخاب کرده و توانستیم بر روی آن کار کنیم؛ این ویروس، ویروس سرخک است.

البته در کشورهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا هم بر روی این ویروس برای درمان تورمورهای مغزی، سرطان‌های گوارش، تخمدان، مثانه و… کار شده است که نتایج خوبی هم از آن گرفته‌اند. واکسن سرخک یک ویروس زنده‌ و کاملاً بی‌خطر است اما باید مراحل بهینه سازی برروی آن صورت گیرد تا قابلیت استفاده برای مقابله با سرطان آن افزایش پیدا کند.

تزریق میلیون‌ها واکسن برای درمان یک تومور سرطانی
وی در ادامه می‌گوید: ما در محیط آزمایشگاه واکسن سرخک را بر روی سلول‌های سرطانی مختلف از جمله سرطان پانکراس که بسیار برای ما مهم است و تقریباً درمانی ندارد، امتحان کرده‌ایم.براساس تحقیقات و بررسی‌های ما حتی ویروس درمانی بهتر از برخی از روش‌های درمانی سرطان بوده و می‌تواند سلول‌های سرطانی را کنترل کند. همچنین در کنار این مسئله ویروس را در سلول‌های سالم بررسی کردیم و متوجه شدیم که به بهینه شده سرخک به سلول های سالم آسیبی نمی‌رساند.

یعنی این ویروس دقیقا ما را به همان هدفی که داریم می‌رساند. بعد از مرحله آزمایش‌های آزمایشگاهی این ویروس به سراغ آزمایش بر روی حیوانات رفتیم و از آنجایی که برای انجام آزمایش بر روی حیوانات مجوز اخلاق نیاز است، مجوز اخلاق گرفتیم و بر روی همستر، موش و… کار را شروع کردیم.

درستکار در خصوص آزمایش ویروس درمانی بر روی حیوانات می‌گوید: برای ما بسیار اهمیت داشت که در این آزمایش‌ها بی‌خطر بودن ویروس اثبات شود. زیرا میزان ویروسی که برای درمان سرطان استفاده می‌کنیم بسیار زیاد است. یعنی به اندازه میلیون‌ها واکسن، ویروس ضد سرطان وارد بدن یک بیمار می‌شود تا ویروس‌ها به کمک سیستم ایمنی بتوانند سرطان آن فرد را کنترل کند.

بهبود زندگی بیماران مبتلا به سرطان مثانه از طریق ویروس درمانی
درستکار در خصوص تأثیر ویروس سرخک در درمان مثانه می‌گوید: در سال 1402 توانستیم مطالعات بالینی درمان سرطان مثانه از طریق ویروس درمانی را به صورت محدود آغاز کنیم. افرادی که دارای تومور مثانه هستند و سایر روش‌های درمانی بر کنترل تومور مثانه آنها موثر نبوده، می‌توانند از این روش درمانی برای کنترل تومور مثانه کمک بگیرند. گفتنی است استفاده از ویروس‌های ضدسرطان در کنار سایر روش‌های درمانی جهت کنترل تومور مثانه در آمریکا مورد بررسی قرارگرفته و نتایج آن نشان می‌دهد که در بهبود روند درمان موثر بوده است.

وی در خصوص روند بررسی‌های انسانی ویروس درمانی می‌گوید: در مرحله اول بررسی بالینی عوارض و خطر ناشی از تزریق ویروس در بدن فرد مبتلا به سرطان اهمیت دارد. پس از گرفتن مجوز اخلاق برروی 10 بیمار مبتلا به تومور مثانه بررسی انجام شد. خوشبختانه همانطور که پیش بینی می‌شد، مطابق با مطالعات سایر کشورها هیچگونه عوارض جدی در بیماران مشاهده نشده و فاز یک را به صورت محدود با موفقیت به اتمام رساندیم.

 

وی در خصوص نتایج مثبت استفاده از ویروس درمانی در بیماران مورد مطالعه دارای تومور مثانه در بیماران داخل کشور می‌گوید: به علت محدود بودن تعداد افراد مطالعه نمی‌توان نتایج اثرگذاری درمان را تفسیر کرد؛ اما بررسی کلی بیماران که داوطلبانه ویروس‌های بی خطر را دریافت کردند، نشان داده عوارض ناشی از تومور مثانه مانند درد، سوزش ادرار و خونریزی در تعداد قابل توجهی از بیماران پس ویروس درمانی به کلی مرتفع شده و این درمان باعث افزایش کیفیت زندگی آنها شده است.

هم اکنون در مرحله آماده سازی آغاز مطالعات در خصوص کمک به درمان سایر سرطان ها مانند پانکراس، تخمدان، ریه و تومورهای مغز هستیم و به زودی مطالعه ویروس درمانی برای سرطان تخمدان و پانکراس را آغاز خواهیم کرد.

کاهش درد سرطان پانکراس با استفاده از ویروس درمانی
وی در خصوص ویروس درمانی برای درمان سرطان تخمدان توضیح می‌دهد: زمانی این درمان انجام می‌شود که پزشک معالج به این نتیجه رسیده باشد سلول سرطانی وارد محدوده شکمی شده و دیگر درمان آن بسیار سخت است و می‌توان از ویروس درمانی استفاده کرد. درستکار در خصوص استفاده از ویروس درمانی برای کنترل سرطان پانکراس می‌گوید: در بررسی‌های آزمایشگاهی موفق شده‌ایم برای کنترل سرطان پانکراس از این روش درمانی استفاده کنیم و از یکی از مراکز معتبر دانشگاهی برای انجام بررسی های انسانی بر روی 10 بیمار مجوز اخلاق گرفته شده است.

با توجه به سابقه ویروس درمانی امیدوار هستیم که درمان سرطان پانکراس با این شیوه نتایج موفقی داشته باشد. این روش درمانی هم می‌تواند طول عمر بیمار را افزایش، دردهای ناشی از سرطان را کاهش و در کنار درمان‌های دیگر سرطان قرار گیرد.